Πρόσφορο - Λειτουργιά
Υλικά:
5 κούπες αλεύρι σκληρό
15 γρ. νωπή μαγιά ή 1,5 κουταλάκι ξηρή
2 κούπες νερό (χλιαρό)
1 κουταλάκι του γλυκού αλάτι
1 κερί
1 ειδική σφραγίδα για πρόσφορα, ξύλινη ή πλαστική
Εκτέλεση:
Ανάβουμε το κερί και το τοποθετούμε σε ένα κηροπήγιο (ή άδειο ποτήρι) δίπλα στο χώρο όπου θα παρασκευάσουμε το πρόσφορο.
Σε μισή κούπα νερό, διαλύουμε καλά τη μαγιά. Σε μια λεκάνη ρίχνουμε το αλεύρι και το αλάτι, ανοίγοντας με το χέρι μας μια λακουβίτσα στο κέντρο. Εκεί ρίχνουμε τη διαλυμένη μαγιά καθώς και το υπόλοιπο νερό. Ζυμώνουμε καλά και προσθέτουμε νερό ή αλεύρι ανάλογα με το αν η ζύμη μας είναι σφιχτή ή αραιή. Αλευρώνουμε καλά δύο ταψάκια, χωρίζουμε τη ζύμη στα δύο, την πλάθουμε σε 2 μπάλες και την βάζουμε μέσα στα ταψάκια. Αλευρώνουμε τη σφραγίδα και την πατάμε δυνατά και σταθερά πάνω από τη ζύμη. Ανασηκώνουμε τη μία πλευρά της να πάρει αέρα και έπειτα ολόκληρη. Τέλος τρυπάμε με μια οδοντογλυφίδα στα 12 σημεία που τέμνονται οι γραμμές της σφραγίδας. Τυλίγουμε με καθαρό πανί τα ταψάκια και τα αφήνουμε σε ζεστό μέρος μέχρι να φουσκώσει η ζύμη. Όταν ετοιμαστούν τα ψήνουμε στους 220 για 40 περίπου λεπτά.
Φανουρόπιτα
Υλικά:
3 κούπες αλεύρι φάριν απ
1 κούπα ζάχαρη
1 κούπα χυμό πορτοκαλιού
2/3 κούπας βιτάμ
2/3 κούπας καρύδια
1/2 κούπας σταφίδες ξανθές
1/2 κούπας σταφίδες μαύρες
1/2 κουταλάκι γαρίφαλο σκόνη
1 1/2 κουταλάκι κανέλα σκόνη
1 κουταλάκι σόδα μαγειρική
Ζάχαρη άχνη (προαιρετικά)
Εκτέλεση:
Χτυπάμε στο μίξερ το λάδι, το χυμό πορτοκαλιού και τη ζάχαρη. Προσθέτουμε τη σόδα, το γαρίφαλο και την κανέλα συνεχίζοντας το χτύπημα. Τέλος προσθέτουμε και το αλεύρι και συνεχίζουμε να χτυπάμε μέχρι να ανακατευτούν καλά. Ρίχνουμε τα καρύδια και τα δύο είδη σταφίδας και ανακατεύουμε καλά. Βουτυρώνουμε και αλευρώνουμε ένα στρογγυλό ταψί, ρίχνουμε το μείγμα και το ψήνουμε στους 175 βαθμούς για μια ώρα περίπου. Προαιρετικά στολίζουμε την φανουρόπιτα με ζάχαρη άχνη την οποία κοσκινίζουμε από πάνω της όταν αυτή είναι κρύα εντελώς.
Κόλλυβα
Υλικά:
1 σακουλάκι σιτάρι
250 γρ. αμύγδαλο ασπρισμένο
250 γρ. καρυδόψιχα
150 γρ. σταφίδα ξανθή
100 γρ. σταφίδα μαύρη
100 γρ. φουντούκια
1 μεγάλο ρόδι
1 φακελάκι κουκουνάρι
Ζάχαρη
Φρυγανιά τριμμένη
Λίγο μαϊντανό
Λίγο γλυκάνισο
Κανέλα
Εκτέλεση:
Βράζουμε το σιτάρι από την προηγουμένη ημέρα. Το σιτάρι πρέπει να βράσει αρκετή ώρα ώστε να σπάσει ο σπόρος του και να ανοίξει στα δύο. Μόλις βράσει το σουρώνουμε καλά. Σε μεγάλη επιφάνεια στρώνουμε μία απορροφητική πετσέτα και πάνω της μία πετσέτα με λεία ύφανση. Εκεί απλώνουμε το σιτάρι αραιά και το σκεπάζουμε με μια άλλη λεία πετσέτα. Χρησιμοποιούμε λείες πετσέτες για να μην κολλήσουν τα σιτάρια πάνω τους. Τα αφήνουμε έτσι για τουλάχιστον 10 ώρες.
Καθαρίζουμε το ρόδι. Πλένουμε το μαϊντανό, τον στεγνώνουμε καλά τινάζοντας τον και τον ψιλοκόβουμε. Για να τον ψιλοκόψουμε πιο εύκολα, τον βάζουμε μέσα σε μία κούπα και τον κόβουμε με ψαλίδι. Κόβουμε στα 4 τα αμύγδαλα. Χοντροκόβουμε τα καρύδια και τα φουντούκια. Το γλυκάνισο το καβουρντίζουμε λίγο στο τηγάνι χωρίς λάδι.
Σε ένα άλλο μεγάλο μπωλ βάζουμε όλο το σιτάρι και τα παραπάνω υλικά. Τα ανακατεύουμε ελαφρά και προσθέτουμε λίγη φρυγανιά και ελάχιστη κανέλα. Δεν βάζουμε καθόλου ζάχαρη έτσι ώστε να διατηρηθεί περισσότερο στο ψυγείο.
Παίρνουμε το μπωλ που θα τα πάμε στην εκκλησία, και στο κάτω μέρος του βάζουμε μια λεπτή στρώση τριμμένης φρυγανιάς. Βάζουμε το μίγμα και από πάνω το πατάμε να στρώσει η επιφάνεια του. Μεταξύ του χεριού μας και του μίγματος βάζουμε ένα κομμάτι χαρτί ώστε να μην φαίνονται σημάδια από τα δάχτυλα μας. Από πάνω πασπαλίζουμε με κανέλα. Τέλος βάζουμε την ζάχαρη σε μια παχιά στρώση και την στρώνουμε με το χέρι όπως προηγουμένως.
Για γαρνιτούρα φτιάχνουμε ένα κύκλο γύρω γύρω με σταφίδες, αμύγδαλα και ρόδι. Στην μέση φτιάχνουμε έναν σταυρό με τα ίδια υλικά. Πριν μοιράσουμε τα κόλλυβα ανακατεύουμε με ένα κουτάλι ώστε να πάει παντού η ζάχαρη που έχουν από πάνω.
Μπορούμε εκτός από τα βασικά υλικά (σιτάρι, ζάχαρη, κανέλα) να παραλείψουμε κάποιο ή να βάλουμε αντί για αυτό κάποιο άλλο όπως φυστίκι Αιγίνης, στραγάλια, σουσάμι, κα.
Τα κόλλυβα που έχουν μείνει τα φυλάμε στο ψυγείο και τους προσθέτουμε ζάχαρη όταν θέλουμε να τα καταναλώσουμε. Ή φτιάχνουμε την μισή ποσότητα από όση αναφέρουμε η οποία θα γεμίσει αξιοπρεπώς μια μεγάλη σουπιέρα.
Λαζαράκια
Υλικά:
1 κιλό αλεύρι αλεύρι δυνατό για τσουρέκι
1/2 φλιτζάνι ζάχαρη
1/2 φλιτζάνι ελαιόλαδο
2 φλιτζάνια σταφίδα
1 φλιτζάνι καρύδια ψιλοκομμένα
2 φακελάκια μαγιά ξηρή
3 κοφτά κουταλάκια κανέλλα
Γαρυφαλάκια (μοσχοκάρφια)
Εκτέλεση:
Σε ένα ποτήρι χλιαρό νερό διαλύουμε τα δύο φακελάκια της μαγιάς. Σε ένα μεγάλο μπωλ ρίχνουμε το αλεύρι και στη μέση του κάνουμε μια γουβίτσα. Στη γουβίτσα αυτή ρίχνουμε τη ζάχαρη, το ελαιόλαδο και την διαλυμένη μαγιά. Αρχίζουμε το ζύμωμα και προσθέτουμε όσο χλιαρό νερό χρειαστεί ώστε να πάρουμε μια σχετικά σφιχτή ζύμη. Προσθέτουμε στη ζύμη αυτή, τις σταφίδες, τα καρύδια και την κανέλα και ζυμώνουμε καλά. Η τελική μας ζύμη πρέπει να μην κολλάει στα χέρια μας. Αν αυτό συμβαίνει θα πρέπει να προσθέσουμε λίγο αλεύρι ακόμη. Με τη ζύμη αυτή πλάθουμε μικρά ανθρωπάκια και τα απλώνουμε σε ένα ταψί στο οποίο έχουμε βάλει αντικολλητικό χαρτί. Με τα γαρύφαλλα στολίζουμε τα λαζαράκια μας φτιάχνοντάς τους μάτια, στόμα, μύτη και ότι άλλο θέλουμε. Τα αφήνουμε να φουσκώσουν ως εξής: είτε τα τυλίγουμε με κουβέρτες είτε ανάβουμε τον φούρνο μας σε πολύ χαμηλή θερμοκρασία (έως 50 βαθμούς το πολύ) και χρησιμοποιώντας τον έτσι ως στόφα βάζουμε μέσα τα ταψιά κι εκεί φουσκώνουν τα λαζαράκια μας. Τέλος τα ψήνουμε στους 200 βαθμούς έως ότου ροδίσουν.
Σουμάδα
Υλικά:
1 1/2 κιλό αμύγδαλα
3 κιλά ζάχαρη
8 πικραμύγδαλα
Ανθόνερο
Εκτέλεση:
Σε μια κατσαρόλα βάζουμε νερό, τα αμύγδαλα και τα πικραμύγδαλα και τα αφήνουμε να πάρουν μία βράση ώστε να ξεφλουδίζονται εύκολα. Όταν ξεφλουδίσουμε τα αμύγδαλα, τα περνάμε στο μούλτι και τα κόβουμε εντελώς μέχρι να γίνουν πολτός. Θα μας βοηθήσει εάν ρίξουμε μέσα στο μούλτι λίγο νερό. Πάνω από ένα μεγάλο μπωλ βάζουμε ένα μεγάλο σουρωτήρι και μέσα του στρώνουμε γάζα ή τουλπάνι. Ρίχνουμε εκεί τον πολτό από τα αμύγδαλα και τον σουρώνουμε καλά. Στη συνέχεια ρίχνουμε από πάνω του 10 ποτήρια νερό και το αφήνουμε να στραγγίξει καλά. Τέλος το στύβουμε καλά με τα χέρια μας.
Σε μία κατσαρόλα ρίχνουμε το περιεχόμενο του μπωλ και τη ζάχαρη. Βάζουμε την κατσαρόλα στη φωτιά, ανακατεύουμε συνεχώς, και όταν δημιουργείται αφρός τον ξαφρίζουμε. Όταν από το βράσιμο τα υλικά μας δημιουργήσουν ένα πηχτό σιρόπι, προσθέτουμε το ανθόνερο, κατεβάζουμε την κατσαρόλα από τη φωτιά και το αφήνουμε να κρυώσει.
Η έτοιμη σουμάδα μας φυλάγεται σε γυάλινα μπουκάλια και όταν θέλουμε να την χρησιμοποιήσουμε την αραιώνουμε με κρύο νερό σε αναλογία περίπου ένα προς ένα.
Πολυσπόρια (πολυσπόρι – πολυσπόροι)
Υλικά:
1/2 φλιτζάνι σιτάρι
1/2 φλιτζάνι ρεβύθια
1/2 φλιτζάνι κουκιά
1/2 φλιτζάνι φασόλια ξερά
1/2 φλιτζάνι φασόλια γίγαντες
1/2 φλιτζάνι φακές
1/2 φλιτζάνι καλαμπόκι
1 φλιτζάνι σταφίδες ξανθές και μαύρες
Ζάχαρη ή μέλι
Ρόδι
Κανέλα
Καρυδόψιχα
Εκτέλεση:
Αποβραδίς βάζουμε σε ένα μεγάλο μπωλ το σιτάρι, τα ρεβίθια, τα φασόλια και το καλαμπόκι (αν είναι ξερό) μαζί με μπόλικο νερό. Το ίδιο κάνουμε σε ένα άλλο μπωλ με τις φακές και τα κουκιά. Την επομένη καθαρίζουμε τα κουκιά βγάζοντάς τους τη φλούδα και το μαύρο μάτι. Σε ένα κατσαρολάκι βράζουμε για ένα λεπτό τις φακές και κατόπιν τις σουρώνουμε. Στη συνέχεια σε μια μεγάλη κατσαρόλα, βάζουμε αρκετό νερό και ρίχνουμε όλα τα υλικά που έχουμε μουλιάσει μαζί με τα καθαρισμένα κουκιά και τις φακές. Τα αφήνουμε να βράσουν μέχρι να μαλακώσουν, όχι όμως να λειώσουν. Κατά τη διάρκεια του βρασίματος προσέχουμε μήπως χρειαστεί να προσθέσουμε νερό. Όταν το πολυσπόρι γίνει, το κατεβάζουμε από τη φωτιά και ρίχνουμε μέσα του τις σταφίδες ανακατεύοντας το πολύ προσεκτικά. Τα πολυσπόρια όταν σερβιριστούν στα πιάτα τους προσθέτουμε καρυδόψυχα, ρόδι, κανέλα και ζάχαρη ή καλύτερα μέλι, ανάλογα με τις προτιμήσεις μας.
Τα πολυσπόρια είναι ένα παραδοσιακό φαγητό που το έφτιαχναν το πρωί της 21ης Νοεμβρίου όπου εορτάζουμε τα Εισόδια της Θεοτόκου. Ένα πιάτο από το φαγητό πήγαινε στην εκκλησία για να ευλογηθεί έτσι ώστε η σπορά που έχει ήδη γίνει να είναι καρπερή.
Λουκούμια
Υλικά:
1 κιλό ζάχαρη
1 φλιτζάνι κορν φλάουρ
2 βανίλιες
1 κουταλάκι μαστίχα κοπανισμένη
1 φακελάκι ζελατίνη σε σκόνη
1 1/2 φλιτζάνι αμύγδαλα ασπρισμένα (προαιρετικά)
Ανθόνερο
Ζάχαρη άχνη
Εκτέλεση:
Σε ένα μπωλάκι ρίχνουμε ένα φλιτζάνι νερό και μέσα του διαλύουμε το κορν φλάουρ. Σε μια κατσαρόλα ρίχνουμε 5 φλιτζάνια νερό, τη ζάχαρη, τις βανίλιες, τη μαστίχα, τη ζελατίνη, τα αμύγδαλα, λίγο ανθόνερο και το διαλυμένο κορν φλάουρ. Σε χαμηλή φωτιά τα βράζουμε ανακατεύοντας συνέχεια μέχρι να πήξουν. Κατόπιν αδειάζουμε το μείγμα σε ένα τετράγωνο ταψί και το στρώνουμε με μια ξύλινη σπάτουλα. Στη συνέχεια τοποθετούμε το ταψί με το μείγμα στο ψυγείο και το αφήνουμε για 8 τουλάχιστον ώρες. Όταν περάσει αυτό το χρονικό διάστημα, κόβουμε σε μπουκίτσες τα λουκούμια μας και τα «αλευρώνουμε» με την άχνη ζάχαρη. Τα φυλάμε σε κλειστό δοχείο μακριά από υγρασία.
Βαρβάρα (Βαρβαρίτσα)
Υλικά:
1/2 κιλό σιτάρι
1 φλιτζάνι ζάχαρη
4 κουταλιές νισεστέ
200 γρ σταφίδες ξανθές
150 γρ σουσάμι
250 γρ καρύδια
250 γρ αμύγδαλα λευκά
Κανέλα
Εκτέλεση:
Η εκκλησία μας έχει αφιερώσει στην Αγία Βαρβάρα την 4η Δεκεμβρίου. Τα Βάρβαρα ή Βαρβάρα μοιράζονται εκείνη την ημέρα. Η προετοιμασία τους ξεκινά το βράδυ στις 2 Δεκεμβρίου. Πλένουμε λοιπόν το βράδυ στις 2 Δεκεμβρίου το σιτάρι και το βάζουμε σε μια κατσαρόλα μαζί με 2 1/2 λίτρα ζεστό νερό. Το πρωί, στις 3 Δεκεμβρίου βάζουμε τη κατσαρόλα στη φωτιά και βράζουμε το σιτάρι έως ότου αρχίσει να δημιουργείται χυλός. Βάζουμε ένα σουρωτήρι πάνω από ένα μεγάλο μπωλ και εκεί σουρώνουμε τον χυλό. Από τον χυλό μετράμε και φυλάμε 7 φλιτζάνια. Από το σουρωμένο σιτάρι φυλάμε 1 φλιτζάνι. Σε μια κατσαρόλα ρίχνουμε τα 7 φλιτζάνια χυλού, το 1 φλιτζάνι σιταριού και τα βάζουμε στη φωτιά. Αφού πάρουν μια βράση, κατεβάζουμε τη κατσαρόλα από τη φωτιά και μόλις σταματήσει να κοχλάζει ρίχνουμε μέσα της το νισεστέ τον οποίο έχουμε διαλύσει σε μισό φλιτζάνι κρύο νερό. Ανεβάζουμε τη κατσαρόλα ξανά στη φωτιά και ανακατεύοντας προσθέτουμε τη ζάχαρη, τις σταφίδες, το μισό σουσάμι, σχεδόν όλα τα καρύδια χοντροκομμένα (φυλάμε λίγα για τη διακόσμηση) και τα αμύγδαλα ασπρισμένα και χοντροκομμένα. Όταν ο χυλός μας «δέσει» αλλά χωρίς να γίνει πολύ πηχτός, κατεβάζουμε τη κατσαρόλα από τη φωτιά και σερβίρουμε τα Βάρβαρα σε μπωλάκια. Όταν κρυώσει πασπαλίζουμε με λίγη κανέλα και το υπόλοιπο σουσάμι. Από πάνω πασπαλίζουμε με τα καρύδια που έχουμε φυλάξει. Την επομένη ημέρα στις 4 Δεκεμβρίου, ανήμερα της εορτής της Αγίας Βαρβάρας, μοιράζουμε τα Βάρβαρα σε τουλάχιστον 3 σπίτια. Σημειώνουμε ότι η Αγία Βαρβάρα είναι προστάτιδα των παιδιών από τις αρρώστιες, και του πυροβολικού
Πηγή: www.matia.gr
Υλικά:
5 κούπες αλεύρι σκληρό
15 γρ. νωπή μαγιά ή 1,5 κουταλάκι ξηρή
2 κούπες νερό (χλιαρό)
1 κουταλάκι του γλυκού αλάτι
1 κερί
1 ειδική σφραγίδα για πρόσφορα, ξύλινη ή πλαστική
Εκτέλεση:
Ανάβουμε το κερί και το τοποθετούμε σε ένα κηροπήγιο (ή άδειο ποτήρι) δίπλα στο χώρο όπου θα παρασκευάσουμε το πρόσφορο.
Σε μισή κούπα νερό, διαλύουμε καλά τη μαγιά. Σε μια λεκάνη ρίχνουμε το αλεύρι και το αλάτι, ανοίγοντας με το χέρι μας μια λακουβίτσα στο κέντρο. Εκεί ρίχνουμε τη διαλυμένη μαγιά καθώς και το υπόλοιπο νερό. Ζυμώνουμε καλά και προσθέτουμε νερό ή αλεύρι ανάλογα με το αν η ζύμη μας είναι σφιχτή ή αραιή. Αλευρώνουμε καλά δύο ταψάκια, χωρίζουμε τη ζύμη στα δύο, την πλάθουμε σε 2 μπάλες και την βάζουμε μέσα στα ταψάκια. Αλευρώνουμε τη σφραγίδα και την πατάμε δυνατά και σταθερά πάνω από τη ζύμη. Ανασηκώνουμε τη μία πλευρά της να πάρει αέρα και έπειτα ολόκληρη. Τέλος τρυπάμε με μια οδοντογλυφίδα στα 12 σημεία που τέμνονται οι γραμμές της σφραγίδας. Τυλίγουμε με καθαρό πανί τα ταψάκια και τα αφήνουμε σε ζεστό μέρος μέχρι να φουσκώσει η ζύμη. Όταν ετοιμαστούν τα ψήνουμε στους 220 για 40 περίπου λεπτά.
Φανουρόπιτα
Υλικά:
3 κούπες αλεύρι φάριν απ
1 κούπα ζάχαρη
1 κούπα χυμό πορτοκαλιού
2/3 κούπας βιτάμ
2/3 κούπας καρύδια
1/2 κούπας σταφίδες ξανθές
1/2 κούπας σταφίδες μαύρες
1/2 κουταλάκι γαρίφαλο σκόνη
1 1/2 κουταλάκι κανέλα σκόνη
1 κουταλάκι σόδα μαγειρική
Ζάχαρη άχνη (προαιρετικά)
Εκτέλεση:
Χτυπάμε στο μίξερ το λάδι, το χυμό πορτοκαλιού και τη ζάχαρη. Προσθέτουμε τη σόδα, το γαρίφαλο και την κανέλα συνεχίζοντας το χτύπημα. Τέλος προσθέτουμε και το αλεύρι και συνεχίζουμε να χτυπάμε μέχρι να ανακατευτούν καλά. Ρίχνουμε τα καρύδια και τα δύο είδη σταφίδας και ανακατεύουμε καλά. Βουτυρώνουμε και αλευρώνουμε ένα στρογγυλό ταψί, ρίχνουμε το μείγμα και το ψήνουμε στους 175 βαθμούς για μια ώρα περίπου. Προαιρετικά στολίζουμε την φανουρόπιτα με ζάχαρη άχνη την οποία κοσκινίζουμε από πάνω της όταν αυτή είναι κρύα εντελώς.
Κόλλυβα
Υλικά:
1 σακουλάκι σιτάρι
250 γρ. αμύγδαλο ασπρισμένο
250 γρ. καρυδόψιχα
150 γρ. σταφίδα ξανθή
100 γρ. σταφίδα μαύρη
100 γρ. φουντούκια
1 μεγάλο ρόδι
1 φακελάκι κουκουνάρι
Ζάχαρη
Φρυγανιά τριμμένη
Λίγο μαϊντανό
Λίγο γλυκάνισο
Κανέλα
Εκτέλεση:
Βράζουμε το σιτάρι από την προηγουμένη ημέρα. Το σιτάρι πρέπει να βράσει αρκετή ώρα ώστε να σπάσει ο σπόρος του και να ανοίξει στα δύο. Μόλις βράσει το σουρώνουμε καλά. Σε μεγάλη επιφάνεια στρώνουμε μία απορροφητική πετσέτα και πάνω της μία πετσέτα με λεία ύφανση. Εκεί απλώνουμε το σιτάρι αραιά και το σκεπάζουμε με μια άλλη λεία πετσέτα. Χρησιμοποιούμε λείες πετσέτες για να μην κολλήσουν τα σιτάρια πάνω τους. Τα αφήνουμε έτσι για τουλάχιστον 10 ώρες.
Καθαρίζουμε το ρόδι. Πλένουμε το μαϊντανό, τον στεγνώνουμε καλά τινάζοντας τον και τον ψιλοκόβουμε. Για να τον ψιλοκόψουμε πιο εύκολα, τον βάζουμε μέσα σε μία κούπα και τον κόβουμε με ψαλίδι. Κόβουμε στα 4 τα αμύγδαλα. Χοντροκόβουμε τα καρύδια και τα φουντούκια. Το γλυκάνισο το καβουρντίζουμε λίγο στο τηγάνι χωρίς λάδι.
Σε ένα άλλο μεγάλο μπωλ βάζουμε όλο το σιτάρι και τα παραπάνω υλικά. Τα ανακατεύουμε ελαφρά και προσθέτουμε λίγη φρυγανιά και ελάχιστη κανέλα. Δεν βάζουμε καθόλου ζάχαρη έτσι ώστε να διατηρηθεί περισσότερο στο ψυγείο.
Παίρνουμε το μπωλ που θα τα πάμε στην εκκλησία, και στο κάτω μέρος του βάζουμε μια λεπτή στρώση τριμμένης φρυγανιάς. Βάζουμε το μίγμα και από πάνω το πατάμε να στρώσει η επιφάνεια του. Μεταξύ του χεριού μας και του μίγματος βάζουμε ένα κομμάτι χαρτί ώστε να μην φαίνονται σημάδια από τα δάχτυλα μας. Από πάνω πασπαλίζουμε με κανέλα. Τέλος βάζουμε την ζάχαρη σε μια παχιά στρώση και την στρώνουμε με το χέρι όπως προηγουμένως.
Για γαρνιτούρα φτιάχνουμε ένα κύκλο γύρω γύρω με σταφίδες, αμύγδαλα και ρόδι. Στην μέση φτιάχνουμε έναν σταυρό με τα ίδια υλικά. Πριν μοιράσουμε τα κόλλυβα ανακατεύουμε με ένα κουτάλι ώστε να πάει παντού η ζάχαρη που έχουν από πάνω.
Μπορούμε εκτός από τα βασικά υλικά (σιτάρι, ζάχαρη, κανέλα) να παραλείψουμε κάποιο ή να βάλουμε αντί για αυτό κάποιο άλλο όπως φυστίκι Αιγίνης, στραγάλια, σουσάμι, κα.
Τα κόλλυβα που έχουν μείνει τα φυλάμε στο ψυγείο και τους προσθέτουμε ζάχαρη όταν θέλουμε να τα καταναλώσουμε. Ή φτιάχνουμε την μισή ποσότητα από όση αναφέρουμε η οποία θα γεμίσει αξιοπρεπώς μια μεγάλη σουπιέρα.
Λαζαράκια
Υλικά:
1 κιλό αλεύρι αλεύρι δυνατό για τσουρέκι
1/2 φλιτζάνι ζάχαρη
1/2 φλιτζάνι ελαιόλαδο
2 φλιτζάνια σταφίδα
1 φλιτζάνι καρύδια ψιλοκομμένα
2 φακελάκια μαγιά ξηρή
3 κοφτά κουταλάκια κανέλλα
Γαρυφαλάκια (μοσχοκάρφια)
Εκτέλεση:
Σε ένα ποτήρι χλιαρό νερό διαλύουμε τα δύο φακελάκια της μαγιάς. Σε ένα μεγάλο μπωλ ρίχνουμε το αλεύρι και στη μέση του κάνουμε μια γουβίτσα. Στη γουβίτσα αυτή ρίχνουμε τη ζάχαρη, το ελαιόλαδο και την διαλυμένη μαγιά. Αρχίζουμε το ζύμωμα και προσθέτουμε όσο χλιαρό νερό χρειαστεί ώστε να πάρουμε μια σχετικά σφιχτή ζύμη. Προσθέτουμε στη ζύμη αυτή, τις σταφίδες, τα καρύδια και την κανέλα και ζυμώνουμε καλά. Η τελική μας ζύμη πρέπει να μην κολλάει στα χέρια μας. Αν αυτό συμβαίνει θα πρέπει να προσθέσουμε λίγο αλεύρι ακόμη. Με τη ζύμη αυτή πλάθουμε μικρά ανθρωπάκια και τα απλώνουμε σε ένα ταψί στο οποίο έχουμε βάλει αντικολλητικό χαρτί. Με τα γαρύφαλλα στολίζουμε τα λαζαράκια μας φτιάχνοντάς τους μάτια, στόμα, μύτη και ότι άλλο θέλουμε. Τα αφήνουμε να φουσκώσουν ως εξής: είτε τα τυλίγουμε με κουβέρτες είτε ανάβουμε τον φούρνο μας σε πολύ χαμηλή θερμοκρασία (έως 50 βαθμούς το πολύ) και χρησιμοποιώντας τον έτσι ως στόφα βάζουμε μέσα τα ταψιά κι εκεί φουσκώνουν τα λαζαράκια μας. Τέλος τα ψήνουμε στους 200 βαθμούς έως ότου ροδίσουν.
Σουμάδα
Υλικά:
1 1/2 κιλό αμύγδαλα
3 κιλά ζάχαρη
8 πικραμύγδαλα
Ανθόνερο
Εκτέλεση:
Σε μια κατσαρόλα βάζουμε νερό, τα αμύγδαλα και τα πικραμύγδαλα και τα αφήνουμε να πάρουν μία βράση ώστε να ξεφλουδίζονται εύκολα. Όταν ξεφλουδίσουμε τα αμύγδαλα, τα περνάμε στο μούλτι και τα κόβουμε εντελώς μέχρι να γίνουν πολτός. Θα μας βοηθήσει εάν ρίξουμε μέσα στο μούλτι λίγο νερό. Πάνω από ένα μεγάλο μπωλ βάζουμε ένα μεγάλο σουρωτήρι και μέσα του στρώνουμε γάζα ή τουλπάνι. Ρίχνουμε εκεί τον πολτό από τα αμύγδαλα και τον σουρώνουμε καλά. Στη συνέχεια ρίχνουμε από πάνω του 10 ποτήρια νερό και το αφήνουμε να στραγγίξει καλά. Τέλος το στύβουμε καλά με τα χέρια μας.
Σε μία κατσαρόλα ρίχνουμε το περιεχόμενο του μπωλ και τη ζάχαρη. Βάζουμε την κατσαρόλα στη φωτιά, ανακατεύουμε συνεχώς, και όταν δημιουργείται αφρός τον ξαφρίζουμε. Όταν από το βράσιμο τα υλικά μας δημιουργήσουν ένα πηχτό σιρόπι, προσθέτουμε το ανθόνερο, κατεβάζουμε την κατσαρόλα από τη φωτιά και το αφήνουμε να κρυώσει.
Η έτοιμη σουμάδα μας φυλάγεται σε γυάλινα μπουκάλια και όταν θέλουμε να την χρησιμοποιήσουμε την αραιώνουμε με κρύο νερό σε αναλογία περίπου ένα προς ένα.
Πολυσπόρια (πολυσπόρι – πολυσπόροι)
Υλικά:
1/2 φλιτζάνι σιτάρι
1/2 φλιτζάνι ρεβύθια
1/2 φλιτζάνι κουκιά
1/2 φλιτζάνι φασόλια ξερά
1/2 φλιτζάνι φασόλια γίγαντες
1/2 φλιτζάνι φακές
1/2 φλιτζάνι καλαμπόκι
1 φλιτζάνι σταφίδες ξανθές και μαύρες
Ζάχαρη ή μέλι
Ρόδι
Κανέλα
Καρυδόψιχα
Εκτέλεση:
Αποβραδίς βάζουμε σε ένα μεγάλο μπωλ το σιτάρι, τα ρεβίθια, τα φασόλια και το καλαμπόκι (αν είναι ξερό) μαζί με μπόλικο νερό. Το ίδιο κάνουμε σε ένα άλλο μπωλ με τις φακές και τα κουκιά. Την επομένη καθαρίζουμε τα κουκιά βγάζοντάς τους τη φλούδα και το μαύρο μάτι. Σε ένα κατσαρολάκι βράζουμε για ένα λεπτό τις φακές και κατόπιν τις σουρώνουμε. Στη συνέχεια σε μια μεγάλη κατσαρόλα, βάζουμε αρκετό νερό και ρίχνουμε όλα τα υλικά που έχουμε μουλιάσει μαζί με τα καθαρισμένα κουκιά και τις φακές. Τα αφήνουμε να βράσουν μέχρι να μαλακώσουν, όχι όμως να λειώσουν. Κατά τη διάρκεια του βρασίματος προσέχουμε μήπως χρειαστεί να προσθέσουμε νερό. Όταν το πολυσπόρι γίνει, το κατεβάζουμε από τη φωτιά και ρίχνουμε μέσα του τις σταφίδες ανακατεύοντας το πολύ προσεκτικά. Τα πολυσπόρια όταν σερβιριστούν στα πιάτα τους προσθέτουμε καρυδόψυχα, ρόδι, κανέλα και ζάχαρη ή καλύτερα μέλι, ανάλογα με τις προτιμήσεις μας.
Τα πολυσπόρια είναι ένα παραδοσιακό φαγητό που το έφτιαχναν το πρωί της 21ης Νοεμβρίου όπου εορτάζουμε τα Εισόδια της Θεοτόκου. Ένα πιάτο από το φαγητό πήγαινε στην εκκλησία για να ευλογηθεί έτσι ώστε η σπορά που έχει ήδη γίνει να είναι καρπερή.
Λουκούμια
Υλικά:
1 κιλό ζάχαρη
1 φλιτζάνι κορν φλάουρ
2 βανίλιες
1 κουταλάκι μαστίχα κοπανισμένη
1 φακελάκι ζελατίνη σε σκόνη
1 1/2 φλιτζάνι αμύγδαλα ασπρισμένα (προαιρετικά)
Ανθόνερο
Ζάχαρη άχνη
Εκτέλεση:
Σε ένα μπωλάκι ρίχνουμε ένα φλιτζάνι νερό και μέσα του διαλύουμε το κορν φλάουρ. Σε μια κατσαρόλα ρίχνουμε 5 φλιτζάνια νερό, τη ζάχαρη, τις βανίλιες, τη μαστίχα, τη ζελατίνη, τα αμύγδαλα, λίγο ανθόνερο και το διαλυμένο κορν φλάουρ. Σε χαμηλή φωτιά τα βράζουμε ανακατεύοντας συνέχεια μέχρι να πήξουν. Κατόπιν αδειάζουμε το μείγμα σε ένα τετράγωνο ταψί και το στρώνουμε με μια ξύλινη σπάτουλα. Στη συνέχεια τοποθετούμε το ταψί με το μείγμα στο ψυγείο και το αφήνουμε για 8 τουλάχιστον ώρες. Όταν περάσει αυτό το χρονικό διάστημα, κόβουμε σε μπουκίτσες τα λουκούμια μας και τα «αλευρώνουμε» με την άχνη ζάχαρη. Τα φυλάμε σε κλειστό δοχείο μακριά από υγρασία.
Βαρβάρα (Βαρβαρίτσα)
Υλικά:
1/2 κιλό σιτάρι
1 φλιτζάνι ζάχαρη
4 κουταλιές νισεστέ
200 γρ σταφίδες ξανθές
150 γρ σουσάμι
250 γρ καρύδια
250 γρ αμύγδαλα λευκά
Κανέλα
Εκτέλεση:
Η εκκλησία μας έχει αφιερώσει στην Αγία Βαρβάρα την 4η Δεκεμβρίου. Τα Βάρβαρα ή Βαρβάρα μοιράζονται εκείνη την ημέρα. Η προετοιμασία τους ξεκινά το βράδυ στις 2 Δεκεμβρίου. Πλένουμε λοιπόν το βράδυ στις 2 Δεκεμβρίου το σιτάρι και το βάζουμε σε μια κατσαρόλα μαζί με 2 1/2 λίτρα ζεστό νερό. Το πρωί, στις 3 Δεκεμβρίου βάζουμε τη κατσαρόλα στη φωτιά και βράζουμε το σιτάρι έως ότου αρχίσει να δημιουργείται χυλός. Βάζουμε ένα σουρωτήρι πάνω από ένα μεγάλο μπωλ και εκεί σουρώνουμε τον χυλό. Από τον χυλό μετράμε και φυλάμε 7 φλιτζάνια. Από το σουρωμένο σιτάρι φυλάμε 1 φλιτζάνι. Σε μια κατσαρόλα ρίχνουμε τα 7 φλιτζάνια χυλού, το 1 φλιτζάνι σιταριού και τα βάζουμε στη φωτιά. Αφού πάρουν μια βράση, κατεβάζουμε τη κατσαρόλα από τη φωτιά και μόλις σταματήσει να κοχλάζει ρίχνουμε μέσα της το νισεστέ τον οποίο έχουμε διαλύσει σε μισό φλιτζάνι κρύο νερό. Ανεβάζουμε τη κατσαρόλα ξανά στη φωτιά και ανακατεύοντας προσθέτουμε τη ζάχαρη, τις σταφίδες, το μισό σουσάμι, σχεδόν όλα τα καρύδια χοντροκομμένα (φυλάμε λίγα για τη διακόσμηση) και τα αμύγδαλα ασπρισμένα και χοντροκομμένα. Όταν ο χυλός μας «δέσει» αλλά χωρίς να γίνει πολύ πηχτός, κατεβάζουμε τη κατσαρόλα από τη φωτιά και σερβίρουμε τα Βάρβαρα σε μπωλάκια. Όταν κρυώσει πασπαλίζουμε με λίγη κανέλα και το υπόλοιπο σουσάμι. Από πάνω πασπαλίζουμε με τα καρύδια που έχουμε φυλάξει. Την επομένη ημέρα στις 4 Δεκεμβρίου, ανήμερα της εορτής της Αγίας Βαρβάρας, μοιράζουμε τα Βάρβαρα σε τουλάχιστον 3 σπίτια. Σημειώνουμε ότι η Αγία Βαρβάρα είναι προστάτιδα των παιδιών από τις αρρώστιες, και του πυροβολικού
Πηγή: www.matia.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου